بررسی اثر آلودگی نفتی و باکتری‌های تجزیه‌کننده نفت‌خام بر برخی شاخص‌های بیوشیمیایی و رشد گیاه ذرت

استفاده از سیستم گیاه و باکتری برای احیای زیستی خاک‌های آلوده به نفت یکی از دستاوردهای بیوتکنولوژی در دهه اخیر بوده و مشخص شده است که آلودگی نفتی باعث ایجاد تنش اکسیداتیو در گیاهان می‌شود. در پژوهش حاضر، به منظور بررسی اثر آلودگی نفتی بر روی گیاه ذرت (Zea mays) و احیای زیستی با همکاری باکتری‌های تجزیه‌کننده نفت و گیاه، چهار تیمار آزمایشگاهی تحت شرایط گوناگون طراحی شد. عوامل متعدد فیزیولوژیکی و میکروبی جهت مشخص شدن این آثار سنجش شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که با حضور یک درصد نفت‌خام سبک در خاک گلدان‌های گیاه ذرت، میزان وزن خشک اندام هوایی کاهش و ترکیبات فنلی افزایش یافت. در حضور یک درصد نفت‌خام و باکتری Pseudomonas aeruginosa وزن خشک اندام هوایی، کلروفیل a و کلروفیل کل کاهش یافت و آنتوسیانین، ترکیبات فنلی، مالون‌دی‌آلدهید و فعالیت آنزیم کاتالاز افزایش یافت. یک درصد نفت‌خام به همراه باکتری Acinetobacter calcoaceticus تغییر معنی‌داری در شاخص‌های رشد و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی نداشت و باعث افزایش آنتوسیانین، ترکیبات فنلی، مالون‌دی‌آلدهید و فعالیت آنزیم کاتالاز گردید. در حضور هر دو باکتری و نفت‌خام میزان وزن خشک اندام هوایی و کلروفیل a کاهش و میزان آنتوسیانین و مالون‌دی‌آلدهید افزایش یافت. در شاخص‌های میکروبی افزودن نفت‌خام به خاک حاوی باکتری‌های تجزیه‌کننده باعث افزایش تعداد باکتری‌های تجزیه‌کننده نفت و باکتری‌های هتروتروف خاک و حذف نفت گردید. با به کارگیری سیستم‌های گیاه و باکتری‌های تجزیه‌کننده نفت در مقیاس میدانی می‌توان پساب صنعتی بسیاری از پالایشگاه‌های نفت و کارخانجات شیمیایی به طرز صحیحی پاکسازی نمود.